Milletler tarihsel süreçte bazen bir marş ile bazen bir söz ile bazen bir olay ile bazen de sembolik ifadelerle tanımlanmıştır. Türkiye’nin tarihsel sembolleri üzerinde daha öncesinde çokça tartışmalar yapılmıştır. Üç hilali sembol sayan da vardır, Ay-Yıldız’ı sembol sayan da vardır…
A Milli Futbol takımımızın yıldızlarından Merih Demiral attığı golden sonra parmakları ile ‘Bozkurt İşareti’ yapmış ve Türk’ün sembolü olduğu iddia edildi. Peki Bozkurt işareti gerçekten Türk’ün sembolü mü? Tarihçesi nedir? Sizler için araştırdık.
BOZKURT İŞARETİ NEREDEN ÇIKTI?
Bozkurt işareti, siyasi anlamda Bakü’de Ebulfeyz Elçibey’in mitinginde Milliyetçi Hareket Partisi Lideri Alparslan Türkeş’i “Bozkurt” işaretiyle selamlamasıyla popüler hale geldiği düşünülse de, bu sembolün kökenleri daha eskiye dayanmaktadır.
Bazı tarih araştırmacılarına göre Bozkurt işareti Türk kültürüne Budist kültüründen geçmiştir. Bu sembol, Türk hakanları tarafından zafer ve başarı anlamında kullanılmıştır.
Batıya göç eden Hun, Kıpçak ve Peçenek Türkleri de bu işareti soy belirtir olarak, yani “Ben Türküm” manasında kullanmışlardır.
ŞEHNAME’DE BU İŞARETE RASTLANIYOR
İranlı şair Firdevsi’nin Şehname adlı eserinde de bu sembole rastlanmaktadır. Şehname’de Türk kadınlarının minyatürlerinin yer aldığı sahnelerde Bozkurt işareti yapan kadınlar resmedilmiştir.
Çin’de bulunan ve çıkarılan eserlerde de Bozkurt işareti yapan Türk hakanı heykelleri dikkat çekicidir. Bu heykeller, İslamiyet öncesi Göktürk döneminde ve diğer Türk devletlerinde Bozkurt işaretinin Türk hakanları tarafından zafer işareti olarak kullanıldığını göstermektedir. Mağaralarda bulunan 6. yüzyıla ait “Türk hakanı heykeli” de bu kullanımın açık bir kanıtıdır.
TÜRK MİTOLOJİSİNDE BOZKURT İŞARETİ
Bozkurt, Türk ve Moğol boylarının ortak ongunu olan kutsal bir semboldür. Bu sembol, birçok Türk ve Moğol boyunun soylarının bu kutsal varlıktan türediğine inandıkları bir göstergedir. Genellikle soyun bir kolu Gökkurt’tan, diğer kolu ise Gökgeyik’ten gelmektedir. Kurt sürülerinin başında bulunan ve sürüyü yöneten kurtlara da Gökkurt denilir. Farklı lehçelerde ve şivelerde kurt anlamına gelen Kaskır ve Börü kelimeleri de kullanılmaktadır. Bozkurt, gökyüzünü temsil ederken, Alageyik yeryüzünü simgeler. Göktürklerin mavi bayraklarında kurtbaşı resmi yer alır ve bu sembol savaşçılığı, savaş ruhunu, özgürlüğü, hızı ve doğayı temsil eder. Türk ulusunun başına bir iş geldiğinde veya bir tehdit belirdiğinde Bozkurt ortaya çıkar ve yol gösterir. Çadırların önüne tepesinde altından kurtbaşı bulunan direkler dikilir.
BOZKURT SİYASİ SİMGE Mİ?
Bozkurt işaretinin bugün siyasi saiklerden arınmış ve bir üst kimlik ifadesi olduğu da ayrı bir tartışmanın konusudur. İşaretin tanımını yapan MHP Lideri Alparslan Türkeş Alparslan Türkeş bozkurt işaretinin anlamını şu sözlerle anlatır: “Serçe parmak Türk’tür, şu işaret parmağı da İslam’dır. Şu Bozkurt işareti yaptığımız işaretin arada kalan boşluk ise cihandır. Son olarak kalan 3 parmağın birleştiği nokta ise mühürdür. Türk İslam Mührünü Dünyaya vuracağız…” demiştir.
